At kestanesi tohumlarımızı parkın kenarlarına ektik.

Toplanan at kestanesi tohumları, parka ekildi.

Biz de bu hafta sonunu böyle değerlendirdik. Niyet ve planımız, 4-5 km ötedeki bir parka gidip at kestanesi ağacının altına dökülmüş tohumları toplamak ve dönüp mahalledeki büyük parkın kenarlarına ekmekti. Ektik ama at kestanesi tohumu için o kadar uzağa gitmeden. Yani ağaç dikmek, tohum ekmek için öyle çok çok uzaklara, büyük zahmetlere girmeye, nasıl yapacağım, yapabilir miyim, diye uzun uzun düşünmeye gerek yok. (ki, aslında 4-5 km bu güzel iş için hiç de uzun, uzak bir mesafe değil, olacaksa şayet zahmeti de zahmet değil.) Araçla giderken mahalleden az biraz çıkınca ana caddeye bakan sokaklarda büyük büyük at kestanesi ağaçlarını fark ettim. Aracı park edip sağlı sollu at kestanesi ağaçlarının altından bulabildiğim kadar tohumu elimdeki poşete doldurdum. Saymadım ama tahminen 200* kadar vardı. Belki daha fazla...

Tohumları toplarken yanımdan geçen bir amcayla aramızda şöyle bir diyalog geçti:
- Niye topluyorsunuz?
+Sizce?
- Basura iyi geliyormuş. Basur için mi?
+Hayır, onu bilmiyorum, ağaçsızlığa iyi geliyor, o nedenle topluyorum, ekiyorum.
-Nereye, bahçeye mi, bahçenize mi; bahçeniz mi var?
+Toprağa; rast gele, parka, bahçeye, uygun olan her yere...
-Basura iyi geliyormuş, diyorlar.
+???!!!

Tohumlar, baharda çimlenip çıkınca
kuytuda korunabilmeleri için
parktaki süs bitkileri arasına ekildi

Hemen mahalledeki büyük parka dönerek araba bagajında taşıdığım küçük bahçe setini de yanıma alıp daha önceden düşündüğüm şekilde ekmek üzere hemen işe koyuldum. Tohumların ekimiyle ilgili düşündüğüm şuydu: Malum parkların her yaştan ziyaretçisi fazla olur. Bu nedenle tohumları, kenara bile eksem açık alan olduğu, herhangi bir fizikî koruma imkânı olmadığı, koruyucu olsa da işe yaramayacağı için baharda -hepsi çıkmasa bile- çıkabilen tazecikler koşan, oynayan, yürüyen, ezen, koparan, kıranlar nedeniyle maalesef yaşayamayacaktı.

Bunu düşünerek parkın kenarına hem süs bitkisi hem çit/duvar olarak dikilmiş çalılıkların arasına, içine, altına basılıp ezilmeyecek, fark edilip koparılmayacak şekilde çukurlara gömdüm. Böylece hem ezilip basılmaktan hem de süs bitkilerinin arasında nispeten gölge ortamda yaz sıcaklarına karşı daha rahat korunabilecekler.

Açılan çukurlara gömülen tohumlar

Parkın ana giriş kapısından itibaren yaklaşık 200 metre boyunca boşluk durumuna göre 2-3 metreye bir çukur açtım. Çukurlara, tohumların çimlenmeme ihtimalini de düşünerek genellikle 3, bazısına 4 adet tohum attım. Bu da ortalama 60-70 civarı çukur açtığımızı gösterir. Çukur derinlikleri, yaklaşık 10 cm civarı oldu. Zemin biraz sertti, küreğim de küçük olduğu için açarken zorlandım ama toprak kalitesi hiç fena değildi.

At kestanesi tohumu (ve meşe palamutu -pelit-), toprağa gömüldüğünde kurt, kemirgen vs zararlılar tohumu ve çimlenme sonrası taze kökleri yiyebilir. Bunu önlemek için tohumlar mazot, gaz yağı gibi kötü kokusuyla caydırıcı olan bu maddelerin karışımıyla hazırlanmış suda bir müddet bekletilmelidir. Biz tohumları, bu koruyucu işlemi yapmadan ektik.

Bunu, benzerlerini, çok daha iyisini, çok daha fazlasını sizler de yapabilirsiniz. Yalnız ya da varsa eşinizle, çocuklarınızla veya arkadaşlarınızla, çok daha büyük arkadaş gruplarıyla... Yapın, elinizi çabuk tutun, çünkü tohum mevsimi geldi, geçiyor. (Bkz. Tohum mevsimi)

Çukurda at kestanesi tohumları

Umulur ki hepsi baharda çimlenip çıka, baharı, yazı nice tehlikeleri atlata, büyüyüp ömürleri inşallah uzun ola...

***

Çukurları açıp ekim yaparken yanındaki küçük kızıyla bir kadın geldi, merak ettiğini ve ne yaptığımı sordu, kısaca anlattım, ilgiyle dinledi, teşekkür etti. Tohumlardan kendisine ve küçük kızına verdim. Saksıya ekmesini, baharda çıkacağını söyledim. Tekrar teşekkür etti, gitti. Bir kaç dakika sonra bir başka kadın geldi. Benzer sorularına, benzer cevaplar ve at kestanesi tohumları verdim. O da teşekkür etti, gitti.

Önümüzdeki hafta sonunda ve sonraki günlerde, parkın kalan yerlerine ve başka başka yerlere, başka başka tohumlar ekmeye devam edeceğiz.

*Bir karga, yılda ortalama 100.000 (yüz bin) tohum gömer.

At kestanesi tohumu, ağaçta bu şekilde asılı durur.
Olgunlaşan tohum, düşer.