"Heyelan felaketini, ormanların çay bahçesine çevrilmesi tetikledi"

.
Heyelan felaketini, ormanların çay bahçesine çevrilmesi tetikledi

.
"Rize'nin Gündoğdu beldesinde bir aylık yağmur bir gecede yağınca büyük bir felaket yaşandı. Sel suları ve heyelanlarla adeta çamur deryasına dönen beldede 12 kişi hayatını kaybetti. Rize Tema İl Başkanı Nevzat Öner ise ormanlık alanların çay bahçesine çevrilmesinin heyelanları daha çok tetiklediğine dikkat çekiyor.

.

...Rize Tema İl Başkanı Nevzat Öner, Karadeniz Bölgesi'nin coğrafik yapısı sonucu büyük bir bölümünün heyelan riski taşıdığını belirtti. Ormanlık alanların çay bahçesine çevrilmesinin heyelanları daha çok tetiklediğini dile getiren Öner, "Yüzde yüz eğim olan alanlarda çay tarımı için teraslama yapılması sonucu buralarda oluşan su yükünü toprak taşıyamıyor. Bu da heyelanları doğuruyor." dedi.

TAŞ OCAKLARINDA ATILAN DİNAMİTLER SU YOLUNU DEĞİŞTİRDİ
Bölgede faaliyette bulunan 30'a yakın taş ocağında atılan dinamitlerin oluşturduğu sarsıntılarla su yollarının değiştiğini anlatan Öner, oluşan büyük çatlak ve toprak açılmaları sonucunda heyelanların arttığını aktardı. Öte yandan Karadeniz Sahil Yolu üzerinde yaşanan heyelanlarda da yol yapımı esnasında oluşan büyük yarların etkili olduğu aktarıldı."

ALINTI: Zaman

* * *

İnsan faktörü sorgulanmalı

TEMA Vakfı Rize Temsilcisi Nevzat Özer, Doğu Karadeniz'de son yaşanan afetin ne bir başlangıç ne de son olduğunu belirterek,

"Afetlerin 1950'li yıllardan sonra hızlandığı, bölgedeki doğal özelliklerin yüz binlerce yıldır bu şekilde olduğu gerçeğinden hareketle insan faktörünün etkileri sorgulanmalıdır.

Yeşil örtünün tahribi, ormansızlaşma, açılan arazi yolları, yanlış tarım uygulamaları, çarpık kentleşme, dere yataklarının ıslah edilmemesi gibi nedenlerle sık sık sel ve heyelanların yaşanması kaçınılmazdır. Yanlışımızdan dönmediğimiz ve önlem almadığımız sürece bu tür felaketlerin sonu gelmeyecek, aksine daha sık aralıklarla ve daha şiddetli olarak karşımıza çıkacaktır. Bu afetlerde hayatlarını kaybeden insanlarımızın ve akıp giden canlı verimli topraklarımızın telafisi mümkün değildir. Toprak üretilemeyen bir kaynaktır ve oluşumu için binlerce yıl gerekmektedir.

Doğal ormanlardaki yasal ve yasa dışı kesimler önlenmeli, bölge ormanları sahip oldukları fonksiyonel değerleri ile koruma amaçlı orman olarak değerlendirilmelidir. Çaylık alanlardaki genişleme durdurulmalı, yüzde 50'den fazla meyilli arazilerdeki çay alanlarının ormana dönüştürülmesi teşvik edilmelidir. Köy yollarının güzergah seçimi heyelanlar dikkate alınarak yapılmalıdır. Çay bahçelerinde fazla suyu akıtıcı kanallar yapılmalıdır. Dere yatağı, menfez, köprü gibi yapılar, 100 yılda bir gelecek maksimum debi hesaplanarak yapılmalıdır. Taş ocakları etkin bir şekilde denetlenmelidir. İlin heyelan haritası çıkarılmalı, sel ve heyelanların yerleşim alanları ve altyapılarla ilişkisini düzenleyen master plan hazırlanmalıdır. Bu planda afet bölgesi olarak belirlenen alanlar devletçe boşalttırılmalıdır. Hiçbir şekilde imar, mera ve orman affı yapılmamalıdır.''

.
ALINTI: Cumhuriyet